ساختمان فعل در گونۀ زبانی براهوییِ رودبار جنوب

Authors

Abstract:

براهویی، زبانی غیر ایرانی و از شاخۀ شمالی خانوادۀ زبان­های دراویدی است که محل اصلی رواج آن، کشور پاکستان است اما در ایران نیز گویشورانی دارد. امروزه اغلب گویشوران براهویی ­در ایران در منطقۀ سیستان و بلوچستان زندگی می­کنند اما گروهی اقلیت با جمعیت کمتر از هزار نفر در جنوب کرمان زندگی می­کنند. بخشی از این گروه اقلیت، در روستای تُم­مِیری شهرستان رودبار­جنوب ساکن­ اند و علاوه بر براهویی، به زبان فارسی و نیز گویش رودباری که گویش مسلط منطقه است، سخن می‌گویند. دو قرن مجاورت و هم‌زیستی با بومیان اصلی منطقه و استفاده از گویش رودباری برای تعامل با آن­ها، سبب به وجود آمدن گونه­ای جدید از زبان براهویی شده‌است که می­توان آن را گونۀ براهویی رودبار­جنوب نامید. منطقۀ مورد پژوهش، روستای تم­میریِ شهرستان رودبار­جنوب است. تمام داده­­های این پژوهش، به شیوۀ میدانی و به وسیلة مصاحبه با گویشوران مرد و زن (30 نفر)، از سطح‌های مختلف سنی (از 9 تا 100 سال) و تحصیلی (از بی­سواد تا تحصیل­ کرده) گردآوری شده‌است. هدف پژوهش حاضر، توصیف و بررسی ساختمان فعل در این گونۀ زبانی است. فعل در این گونه به دو شکل ساخته می­شود؛ در برخی افعال، فعل بر پایۀ یک ماده ساخته می­شود. به بیان دیگر، ماده فقط بر عمل دلالت می­کند. در برخی دیگر، فعل بر پایۀ دو مادۀ ماضی و مضارع ساخته می­شود. وجه ­های این گونۀ زبانی، اخباری، التزامی و امر هستند. و زمان­های براهویی، مضارع اخباری، مضارع التزامی، مضارع مستمر، آینده، امر، ماضی ساده، ماضی استمراری، ماضی مستمر، ماضی نقلی و ماضی بعید هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ساختمان صرفی فعل فارسی در زمان‌های کامل

در کتاب­های دستور زبان فارسی و مطالعات زبانی ساختمان فعل فارسی را در زمان‌های کامل مرکب از صفت مفعولی (یا اسم مفعول) بعلاوة فعل کمکی و یا فعل ربطی معرفی‌ می‌کنند که این نظر به دلایل متعدد غیرقابل پذیرش است. در این پژوهش با ذکر دلایل متعددِ زبانی به تجزیه و تحلیل ساختمان صرفی فعل فارسی در زمان‌های کامل ‌پرداخته‌ایم. در فارسی معاصر شناسه جزء لاینفک فعل است و نیز در زمان‌های کامل یک عنصر دستوری لاز...

full text

توصیف ساختمان فعل در گویش کوهشهری (همراه با معرفی کاربرد گونه ای متفاوت از ساختمان فعل مجهول در این گویش)

این مقاله به توصیف ساختمان فعل در گویش کوه­شهری می­پردازد. منطقه­ی کوه­شهری شامل چند روستا است، که در جنوب شرق شهرستان منوجان واقع شده­است. این منطقه دارای سه گویش بنکی، تیابی و سرگرویی می­باشد که تفاوت بسیار اندکی با هم دارند.در این مقاله شناسه­های فعلی و جای قرار گرفتن آن­ها، ستاک یا ماده­ی فعل، صفت مفعولی و پیشوندهای فعلی در حوزه­ی ساختمان فعل بررسی شده­است؛ نتیجه بررسی­های به دست آمده نشان ...

full text

دربارۀ وند / u ـ / در گونۀ زبانی کرمانی

  دربارۀ وند / u ـ / در گونۀ زبانی کرمانی     آزاده شریفی مقدم [1]   تاریخ دریافت: 27/9/89   تاریخ تصویب: 19/4/91   چکیده   گونه‏های زبانی از‏نظر ویژگی‏های مختلف آوایی- واجی، صرفی- نحوی و واژگانی با یکدیگر تفاوت دارند. از‏جمله ویژگی‏های صرفی گونۀ کرمانی، پسوند / u - / است که در این گونۀ زبانی، کاربرد و حوزۀ عمل‏کردی گسترده دارد. این وند با پیوستن به عناصر قاموسی مختلف، مجموعه‏ای متنوع از مفاهیم...

full text

ساختمان فعل در گویش جرقویه (ولتی) از دیدگاه رده‌شناسی

دستورنویسی زبان‌ها ازدیدگاه‌های مختلفی انجام گرفته است. یکی ازاین دیدگاه‌ها رده‌شناسی است که براساس معیارها و ویژگی‌های خاص، زبان‌ها را در رده‌های مختلف قرار می‌دهد. این طبقه‌بندی دربخش‌های مختلف دستور یعنی واج‌شناسی، صرف، نحو و معناشناسی انجام می‌گیرد. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود توصیف رده‌شناختی ساختمان فعل در گویش جرقویه است که هدف آن فقط تعیین ردة صرفی و نحوی این گویش بر اساس برخ...

full text

هدفمندی ساختمان فعل در منظومۀ عرفانی گلشن راز

سادگی و روانی، برجسته­ترین ویژگی روح بلند آثار عرفانی در زبان فارسی است. هر فعل، مهم­ترین رکن جمله و پایۀ آن است که ساختمانی ساده یا غیرساده دارد. بررسی ساختمان فعل در یک اثر، می­تواند گویای نحوۀ انتقال مفاهیم آفرینندۀ اثر و حتی دغدغه­های وی برای برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبانش باشد. شبستری در مثنوی گلشن راز، با آمیختن اندیشه­های عرفانی و فلسفی خود مباحثی نظیر وحدت وجود را مطرح می­سازد. وی، مبن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 35

pages  177- 204

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023